Rok bicia rekordów

Rok 2024 przeszedł do historii. Jaki był i jak zapamiętają go inwestorzy?

• Sztuczna inteligencja i technologie ponownie napędzały wzrosty
• Globalne obniżki stóp procentowych
• Udany rok dla surowców
• Europa pozostaje w tyle

Rok 2024 upłynął pod znakiem rekordów na rynkach finansowych, choć tempo wzrostu było nieco niższe niż w 2023 roku. Historyczne rekordy biły akcje, surowce i kryptowaluty. Główny amerykański indeks S&P 500 wzrósł o 25%, kontynuując imponujący wzrost o 26% z roku 2023. Był to pierwszy raz od 25 lat, kiedy przez dwa kolejne lata zyski roczne przekraczały 20%. Podobne wyniki ostatni raz odnotowano w latach 90.

Do głównych powodów optymizmu na rynkach w 2024 roku należały: spadek inflacji, obniżki stóp procentowych, uniknięcie recesji gospodarczej, a także kontynuacja dynamicznego rozwoju sztucznej inteligencji. Istotnym czynnikiem było również zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA, które przyniosło nadzieje na sprzyjające warunki dla lokalnych firm dzięki obniżkom podatków, deregulacjom oraz protekcjonizmowi handlowemu.

Inwestorzy spodziewali się, że rok 2024 będzie również korzystny dla wzrostu cen obligacji, napędzanych obniżkami stóp procentowych. Rzeczywiście, rynek obligacji radził sobie dobrze, aż do momentu, gdy stało się jasne, że Donald Trump wygra wybory. Zwycięstwo Trumpa i jego obietnice zwiększenia wydatków rządowych i protekcjonizmu handlowego wywołały obawy o wzrost inflacji, co zahamowało oczekiwania na dalsze obniżki stóp procentowych. Jeszcze w październiku rynek spodziewał się aż sześciu obniżek stóp w 2025 roku o 25 punktów bazowych każda. Jednak bardzo dobre dane z gospodarki USA, szczególnie z rynku pracy, znacząco zrewidowały te oczekiwania. Obecnie rynek wycenia jedną, maksymalnie dwie obniżki stóp procentowych o 25 punktów bazowych.

Ceny długoterminowych obligacji skarbowych USA o terminie zapadalności wynoszącym 20 lat lub więcej spadły w okresie od września do grudnia 2024 roku o niemal 11%, a w całym roku o ponad 7%. Słabszy wzrost gospodarczy oraz trudna sytuacja finansów publicznych w poszczególnych krajach europejskich negatywnie wpłynęły również na europejskie obligacje. Wartość globalnego indeksu obligacji Bloomberg Global Aggregate Bond spadła w 2024 roku o 1,7%.

* Wyniki inwestycyjne poszczególnych klientów mogą różnić się od wyników portfeli modelowych ze względu na możliwe różnice w godzinach otwarcia, wpłatach/wypłatach, różnych dniach handlowych i opłatach za zarządzanie.

W ujęciu kwartalnym stopy zwrotu z „Portfeli na miarę” Portu wahały się od 3,8% do 5,4%, w zależności od profilu ryzyka. Od początku roku portfele przyniosły inwestorom zwroty w przedziale od 12,6% do 19,7%. W porównaniu z poprzednim kwartałem, kiedy to bardziej konserwatywne portfele z wyższym udziałem obligacji i złota cechowały się wyższą rentownością, w ostatnim kwartale ubiegłego roku sytuacja była odwrotna. Wzrost cen akcji oraz surowców sprawił, że bardziej dynamiczne portfele radziły sobie lepiej. Głównym czynnikiem był mocny finisz roku na rynkach akcji, napędzany zwycięstwem Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich.

* Wyniki inwestycyjne poszczególnych klientów mogą różnić się od wyników portfeli modelowych ze względu na możliwe różnice w godzinach otwarcia, wpłatach/wypłatach, różnych dniach handlowych i opłatach za zarządzanie.

Sztuczna inteligencja i technologia ponownie motorami wzrostu

Główne amerykańskie indeksy były napędzane przez innowacje, szczególnie rozwój generatywnej sztucznej inteligencji. Liderami tego obszaru stali się giganci technologiczni ze Stanów Zjednoczonych, którzy należą do najlepiej wycenianych firm na świecie. Akcje Nvidii, obecnego fenomenu rynku, wzrosły aż o 171%, a firma przez pewien czas była nawet najcenniejszym przedsiębiorstwem na świecie. Nvidia korzysta z ogromnego popytu na zaawansowane chipy dla centrów danych, które napędzają m.in. rozwój sztucznej inteligencji.

Akcje innych gigantów technologicznych także odnotowały znaczące wzrosty – w wielu przypadkach wynoszące kilkadziesiąt procent, a w niektórych nawet kilkaset. Tak dynamiczny wzrost wartości gigantów technologicznych trudno będzie utrzymać w dłuższej perspektywie, nawet jeśli boom na sztuczną inteligencję będzie je wspierać jeszcze przez jakiś czas. W porównaniu z innymi spółkami z indeksu S&P 500, te firmy są wyceniane wyżej, a oczekiwania wobec nich pozostają bardzo wysokie.

Z tego powodu niezwykle istotna jest dywersyfikacja portfela inwestycyjnego – zarówno geograficzna, jak i sektorowa. Tylko zróżnicowany portfel, dostosowany do indywidualnych potrzeb inwestora, może zapewnić długoterminową stabilność i efektywne zarządzanie ryzykiem.

Jeśli chodzi o sektory, najlepiej w 2024 roku wypadły branże komunikacyjna, IT, konsumencka oraz finansowa, które odnotowały wzrosty przekraczające 30%. Najsłabsze wyniki osiągnęły natomiast sektory ochrony zdrowia (3%), górnictwa materiałowego (4%) i energetyki (6%).

Globalne obniżki stóp procentowych

Rok 2024 można śmiało nazwać rokiem globalnych obniżek stóp procentowych. Fed w USA, EBC w strefie euro, a także banki centralne innych kluczowych gospodarek zdecydowały się na łagodzenie polityki monetarnej. Było to możliwe dzięki systematycznemu spadkowi inflacji oraz korzystnym danym makroekonomicznym. Spadek stóp procentowych pozytywnie wpłynął na wzrosty na rynkach akcji. Jednak pod koniec 2024 roku oczekiwania na dalsze obniżki stóp zaczęły słabnąć.

W USA inflacja w ostatnich trzech miesiącach wykazywała umiarkowany wzrost, rynek pracy pozostał silny, a bezrobocie nadal spadało. Akcje osiągały historyczne maksima pomimo wysokich stóp procentowych, co wskazuje, że gospodarka radzi sobie całkiem dobrze. Firmy nauczyły się funkcjonować w środowisku wyższych kosztów finansowania, a Fed, w obliczu dobrych danych makroekonomicznych, nie wydaje się spieszyć z dalszymi obniżkami stóp procentowych. W Europie EBC planuje w 2024 roku aż cztery obniżki stóp o 0,25 punktu procentowego każda, co ewentualnie obniży główną stopę do poziomu 2%.

Tymczasem w Polsce nadal czekamy na rozpoczęcie cyklu obniżek stóp procentowych. Kredytobiorcy, szczególnie ci posiadający kredyty hipoteczne, z niecierpliwością wyczekują złagodzenia polityki monetarnej. Jednak na razie nie pojawiły się wyraźne sygnały wskazujące, kiedy Rada Polityki Pieniężnej zdecyduje się na taki ruch.

Udany rok dla surowców

Rok 2024 był wyjątkowo udany nie tylko dla rynków akcji, ale również dla rynków towarowych. Doskonały rok odnotowało złoto, które wzrosło o 26%, kilkukrotnie bijąc historyczne rekordy cenowe. Wzrost cen złota napędzała kombinacja napięć geopolitycznych i wolniejszego tempa wzrostu gospodarczego.

Inwestorzy szukali „bezpiecznej przystani”, ponieważ rok 2024 był naznaczony konfliktami zbrojnymi nie tylko w Ukrainie, ale także na Bliskim Wschodzie, w Syrii i Sudanie. Na wzroście cen złota skorzystali również inwestorzy Portu, ponieważ złoto stanowi część portfeli o niższym i średnim profilu ryzyka.

Inwestorzy wyrażają obawy dotyczące wpływu protekcjonizmu handlowego ze strony USA oraz wysokich deficytów finansów publicznych. Światowa gospodarka mierzy się z wieloma ryzykami, a to właśnie ryzyko kieruje uwagę inwestorów w stronę złota. Obniżki stóp procentowych przez banki centralne, zwłaszcza w USA, również mają pozytywny wpływ na cenę złota, ponieważ przyczyniają się do osłabienia dolara amerykańskiego.

Rok 2024 był również doskonały dla srebra, które zyskało aż 29% na wartości.

Pomimo ostatnich wyników złota i innych surowców, włączenie ich do bardziej dynamicznych portfeli Portu nie jest obecnie rozważane. „Portfele na miarę” z ryzykownością na poziomie 7–10, odpowiednie do inwestycji długoterminowych, są bardziej efektywne w obecnym układzie z dominującym komponentem akcyjnym, który oferuje większy potencjał wzrostu wartości.

Europa pozostaje w tyle

Sytuacja w Europie jest znacznie trudniejsza w porównaniu z innymi regionami świata. Inflacja w strefie euro spadła z rekordowych 10,6% w październiku 2022 roku do 2,4% w grudniu 2024 roku, co pozwoliło Europejskiemu Bankowi Centralnemu na rozpoczęcie cyklu obniżek stóp procentowych. Kluczowa stopa depozytowa została obniżona z 4% do 3%. Mimo to sytuacja gospodarcza na „Starym Kontynencie” pozostaje niekorzystna.

W ciągu całego roku wzrost PKB w ujęciu rocznym utrzymywał się poniżej 1%. Europejskie gospodarki zmagają się z wysokimi cenami energii, starzejącą się populacją, niedoborem pracowników, skutkami wojny na Ukrainie, a także z nowymi obawami o możliwość nałożenia ceł na eksport do USA. Szczególnie dotknięte problemami są Niemcy, gdzie obserwujemy deindustrializację. Niemiecki przemysł motoryzacyjny pozostaje w tyle pod względem technologii przejścia na elektromobilność i nie jest konkurencyjny wobec tańszych chińskich producentów.

Największa gospodarka Europy balansuje na granicy recesji od kilku kwartałów. Paradoksalnie jednak niemiecki indeks DAX 40 bije rekordy, osiągając w 2024 roku wzrost na poziomie 18,9%. Wynika to z faktu, że choć sytuacja niemieckich firm na rynku krajowym jest trudna, na rynkach zagranicznych radzą sobie znacznie lepiej.

Z kolei francuski indeks CAC 40 stracił 3%, co było wynikiem politycznej niestabilności oraz konieczności naprawy finansów publicznych w drugiej co do wielkości gospodarce UE. Dodatkowym czynnikiem negatywnym były groźby Donalda Trumpa dotyczące wprowadzenia ceł na europejskie produkty, wynikające z nierównowagi w bilansie handlowym między UE a USA.

Indeks Euro Stoxx 50, reprezentujący europejskie akcje, zyskał w 2024 roku 8,3%. Szerszy paneuropejski indeks Stoxx Europe 600 wzrósł jedynie o 5,4%. Choć wyniki te były znacznie niższe niż w USA, zyski na poziomie 5–8% są zgodne z długoterminową średnią wzrostu europejskiego rynku akcji.

Ocena strategii inwestycyjnej Portu

Podobnie jak w poprzednich kwartałach, regularnie oceniamy, czy strategiczna alokacja portfeli inwestycyjnych Portu odpowiada aktualnej sytuacji makroekonomicznej. Naszym celem jest zapewnienie jak najlepszego stosunku ryzyka do potencjalnych zysków w długim horyzoncie inwestycyjnym dla poszczególnych profili ryzyka. W najbliższym czasie nie planujemy wprowadzać zmian w docelowej alokacji zarówno w części akcyjnej, jak i obligacyjnej naszych portfeli.

Pomimo znaczącego wzrostu rynków akcji w ostatnich latach nadal uważamy, że największa część naszej ekspozycji powinna być skoncentrowana na akcjach amerykańskich. USA to największy rynek akcji na świecie pod względem kapitalizacji, a największe tamtejsze spółki są globalnymi liderami w swoich branżach. Ich działalność ma charakter międzynarodowy i nie ogranicza się wyłącznie do rynku amerykańskiego. Niemniej jednak uznajemy, że równie istotne jest zachowanie globalnej dywersyfikacji, włączając inne regiony świata, które mają swoje miejsce w zróżnicowanym portfelu.

Wyniki europejskich akcji w ubiegłym roku były relatywnie słabsze, a perspektywy na przyszłość pozostają niepewne, co mogłoby skłaniać do rozważenia zmniejszenia ekspozycji na ten region. Z drugiej strony, wyceny europejskich spółek są obecnie bardziej atrakcyjne w porównaniu z amerykańskimi, a na „Starym Kontynencie” wciąż znajduje się wiele globalnych gigantów o dużym potencjale. Region ten jest nam także geograficznie bliski, co dodatkowo uzasadnia jego obecność w portfelach.

Pewne wątpliwości budzi także ekspozycja na rynki wschodzące, szczególnie w Chinach, które w 2024 roku doświadczyły znacznej zmienności. Przykładem jest wrzesień, gdy indeks Hang Seng wzrósł o 25% w zaledwie miesiąc. Niektórzy inwestorzy zastanawiali się, dlaczego nasza ekspozycja na Chiny nie jest wyższa. Wzrost chińskich akcji był jednak napędzany nie przez świetne wyniki tamtejszych spółek, lecz przez interwencje i dotacje rządu chińskiego, mające ożywić gospodarkę i rynek akcji.

Wielu inwestorów zaczęło zakładać, że takie wsparcie będzie kontynuowane, jednak ogłoszona pomoc była mniejsza niż oczekiwano, co spowodowało ponowny spadek chińskich akcji. Chiny wciąż mają znaczący potencjał, ale pozostają regionem kontrowersyjnym, obarczonym dużym ryzykiem politycznym i geopolitycznym. Obecnie dodatkowym zagrożeniem jest eskalacja wojny handlowej między USA a Chinami, dlatego nie zmieniamy naszej ekspozycji na rynki wschodzące.

Przypominamy, że nasze portfele nie są ukierunkowane na taktyczne alokacje, mające na celu wykorzystanie krótkoterminowych trendów. Skupiamy się na strategicznym podejściu, które pozwala optymalnie równoważyć potencjalne zyski z ryzykiem. Takie podejście pozwala zminimalizować wpływ nieoczekiwanych zmian oraz ryzyko popełnienia błędów przy podejmowaniu decyzji w niepewnych czasach.

Jaki będzie rok 2025 dla inwestorów?

W 2025 roku rynki akcji powinny nadal korzystać na obniżkach stóp procentowych. Oczekiwania wobec ich dalszego spadku są jednak mniej optymistyczne niż wcześniej zakładano, co oznacza, że rok ten prawdopodobnie nie przyniesie tak wysokich stóp zwrotu, jak lata 2024 i 2023. Dodatkowo, na rynkach nadal widoczne są liczne ryzyka geopolityczne. W dużej mierze sytuacja zależeć będzie od skuteczności administracji Donalda Trumpa w realizacji zapowiadanych reform gospodarczych oraz wpływu ceł na importowane towary.

Inwestorzy będą również uważnie obserwować sytuację w Chinach, gdzie rząd stara się ożywić gospodarkę. Akcje chińskie są obecnie znacznie tańsze w porównaniu z innymi regionami i oferują atrakcyjne możliwości inwestycyjne, choć przy wysokim poziomie ryzyka. W centrum uwagi znajdzie się także zdolność firm do skutecznego monetyzowania inwestycji w sztuczną inteligencję, na którą przeznaczane są dziesiątki miliardów euro. Istotne będzie również, jak Europa poradzi sobie z obecnymi wyzwaniami, takimi jak stagnacja gospodarcza i potencjalne konsekwencje restrykcyjnych środków handlowych wprowadzanych przez administrację nowego prezydenta USA.

Bez względu na to, jak potoczy się sytuacja na rynkach, kluczowe dla inwestorów jest regularne inwestowanie oraz unikanie prób „wyczucia” najlepszych momentów na rynku. Regularne wpłaty pozwalają na uśrednianie kosztów zakupu aktywów i zmniejszają ryzyko zainwestowania całych środków w złym czasie. Przewidywanie ruchów rynkowych jest niezwykle trudne i często prowadzi do strat. Kluczem do sukcesu jest długoterminowe i zdyscyplinowane podejście do inwestowania.

—————————————————————–

Na co zwrócić uwagę po przeczytaniu niniejszego artykułu?

– Artykuł nie jest rekomendacją inwestycyjną, a Portu nie świadczy usługi doradztwa inwestycyjnego.

– Historyczne wyniki inwestycji nigdy nie są gwarancją przyszłych zysków.

– Inwestycje na rynkach kapitałowych są zawsze ryzykowne, a Portu nie gwarantuje osiągnięcia zysków z inwestycji.

– Nie jesteś pewien, jaki profil ryzyka jest dla Ciebie odpowiedni? Wypełnij naszą ankietę inwestycyjną, by to sprawdzić.

– Artykuł jest materiałem marketingowym.