„Dopóki nie opanujesz swojego umysłu, nie oczekuj, że będziesz w stanie kontrolować pieniądze.” – Warren Buffet
Warren Buffet ma rację mówiąc, że bez odpowiedniego myślenia byłoby trudno odnieść sukces, nie tylko w dziedzinie finansów. Ludzki umysł jest najpotężniejszym „superkomputerem” na Ziemi. Jeśli poprawnie go „zaprogramujesz”, łatwiej będzie Ci odnieść sukces. Jednak czasami, sami sobie utrudniamy jego osiągnięcie poprzez negatywne nawyki myślowe. W tym artykule skupimy się na Twoim osobistym stosunku do pieniędzy, zastanowimy się wspólnie, czy jest on zdrowy czy może wymaga przewartościowania. Czy masz realistyczne podejście do swojej sytuacji finansowej i jak emocje wpływają na Twoje decyzje?
Posiadanie wiedzy w zakresie mądrego korzystania ze swoich środków finansowych jest w dzisiejszych czasach szczególnie ważne. Wysokość przyszłych emerytur dla dzisiejszych płatników składek ZUS nie zapowiada się zbyt ciekawie, a inflacja nadal pozostaje na wysokim poziomie. Osiągnięcie sukcesu w zakresie zarządzania finansami wymaga od człowieka myślenia jak człowiek sukcesu. Być może brzmi to tanio, ale słyszałeś prawdopodobnie powiedzenie, że „bogaci się bogacą, a biedni biednieją”. Wiele faktów pokazuje, że jest ono prawdą. Jak to możliwe? Ważnym czynnikiem jest sposób w jaki bogaci ludzie traktują pieniądze. Jedno z badań naukowych wykazało, że jeśli zgromadzono by całe bogactwo świata i rozdzielono wszystkim ludziom po równo, prawdopodobnie nie minęłoby 10 lat, aby dobra te wróciły do swojej poprzedniej koncentracji. Innymi słowy, Ci sami ludzie, którzy byli biedni szybko straciliby pieniądze, a bogaci ponownie zgromadziliby wielkie majątki.
Czy chcemy tego czy nie, każdy z nas ma pewną relację ze swoimi finansami. W większości przypadków mamy tendencję do myślenia o pieniądzach jedynie pod kątem liczb. Jednak niosą one z sobą o wiele więcej niż funkcję mierzenia i wymiany wartości materialnej produktów i usług, ponieważ nasza relacja z nimi jest również pełna różnych przekonań i emocji. Do tego stopnia, że kiedy staramy się postępować z pieniędzmi racjonalnie, często nam to nie wychodzi. Emocje przedostają się do obszaru naszych finansów osobistych o wiele bardziej niż bylibyśmy się wstanie przyznać, często uniemożliwiają nam na przykład skutecznie oszczędzanie, zamykają naszą otwartość na rozwiązania takie jak inwestowanie czy planowanie finansowe na przyszłość. Dlatego, jeśli chcesz maksymalizować swój potencjał inwestycyjny, skup się na swojej osobistej relacji z pieniędzmi, nad tym co o nich myślisz i jakie emocje w Tobie wzbudzają.
Przygotowaliśmy dla Ciebie kilka wskazówek, które pozwolą Ci rozpoznać, jakie masz podejście do pieniędzy.
Pieniądze wywołują u Ciebie silne emocje
To prawdopodobnie najważniejsza kwestia i warto poświęcić jej więcej uwagi. Emocje są nieodłączną częścią ludzkiego życia, dlatego działanie w oparciu o emocje jest bardzo naturalne. W sferze finansów, a konkretnie przy inwestowaniu, opłaca się jednak odłożyć emocje na bok. Wydaje się to proste? W rzeczywistości jest to jedna z najtrudniejszych rzeczy, którą inwestor powinien opanować – kontrola emocji. Jesse Livermore, człowiek sukcesu z Wall Street, ponad 100 lat temu powiedział: „Od zarania dziejów ludźmi kierują cztery emocje: chciwość, strach, ignorancja oraz nadzieja. Właśnie dlatego rynki wciąż popadają w podobne schematy”. A słowa te są stale aktualne.
Przykładem na to jak emocje wpływają na nasze decyzje może być okres pomiędzy 2008 i 2009 rokiem, gdy ludzie w strachu przerzucali pieniądze z rynku akcji w inne rodzaje aktywów, by za parę następnych lat być pełnymi żalu w obliczu cen akcji pnących się do góry, praktycznie bez większych spadków, na przestrzeni kolejnych ponad 10 lat. Po krótce, strach sprawia, że ludzie są nadmiernie wrażliwi na ryzyko. Chciwość jest tak samo niebezpieczna. Na przełomie milleniów przejawiła się w postaci tak zwanej internetowej bańki (bańki dot-com). Mnóstwo ludzi bez głębszego zastanowienia inwestowała w jakiekolwiek spółki działające w sieci (dot-comy), tylko dlatego, że były związane z Internetem. Niestety, na przestrzeni lutego i marca 2001 roku nastąpiły dramatyczne spadki praktycznie wszystkich cen akcji technologicznych spółek internetowych. Jedynie garść firm zdołała przetrwać do dzisiaj.
Kolejną szczególnie niebezpieczną emocją związaną z inwestowaniem jest żal. Ludzie pod wpływem żalu nie potrafią działać obiektywnie, a ewentualne straty przypisują swojej niekompetencji lub obwiniają innych. Niektórzy, często początkujący inwestorzy, ulegają poczuciu porażki lub żalu po stracie kapitału, wysprzedają wszystkie swoje aktywa i często przestają inwestować w ogóle, zamiast cierpliwie czekać na rozwój sytuacji lub korzystać z przeceny na rynkach. Z długoterminowego punktu widzenia rynki bowiem rosną (choć historyczne rezultaty nie są gwarancją przyszłych zysków), więc nawet klika okresów ze stratami niekoniecznie musi wpłynąć na stopę zwrotu w momencie upłynięcia długookresowego horyzontu inwestycyjnego.
Nie myślisz realistycznie o swoich finansach
Co oznacza bycie nieracjonalnym w kwestii swoich finansów? Bycie racjonalnym lub nieracjonalnym może znacznie się różnić u każdej osoby. Czy wydajesz ostatnie pieniądze na rzeczy, na które nie możesz sobie pozwolić, aby wyglądać na odnoszącego sukcesy? Takie zachowanie na pewno nie przyniesie prawdziwego sukcesu. Jeśli na coś naprawdę nie możesz sobie pozwolić, nie trwoń bezmyślnie swoich środków finansowych. Twoja sytuacja może się poprawić prędzej czy później, a jest szansa, że przyjdzie czas, że będziesz mógł sobie pozwolić na to czego pragniesz, szczególnie wtedy, gdy w miejsce stwarzania pozorów sukcesu zaczniesz budować jego fundamenty. Zatem, bycie racjonalnym w finansach oznacza czasem rezygnację z zaspokajania próżnych potrzeb na rzecz budowy stabilności finansowej. Zachowaj odpowiedzialność i zamiast zastanawiać się, na co możesz sobie pozwolić lub nie, skup się na planie zwiększenia swojego potencjału finansowego i realizuj go krok po kroku.
Bezrefleksyjnie wydajesz
Ten przykład jest powiązany z poprzednim. Dobrze przemyślany budżet jest kluczem do stabilnego życia finansowego. Tę stabilność łatwo możesz zakłócić impulsywnymi zachowaniami i bezrefleksyjnym wydawaniem na rzeczy, których w rzeczywistości nie potrzebujesz. Może to doprowadzić do bardzo stresujących sytuacji, w których obawiasz się na przykład, że nie wystarczy Ci pieniędzy na koniec miesiąca, ale też znacznie ograniczy to Twoje możliwości inwestowania i spełniania celów oraz marzeń. Nie da się zbudować realnego majątku nieustannie ulegając impulsom zakupowym. Mało tego, planowanie i realizacja budżetu dla swojego gospodarstwa domowego jest kamieniem węgielnym sukcesu finansowego.
Mówienie o pieniądzach jest dla Ciebie nieprzyjemne
Czy potrafisz mówić o pieniądzach, nie czując się przy tym dziwnie lub niekomfortowo? Przede wszystkim zidentyfikuj, co powoduje te nieprzyjemne uczucia. Czy jest to brak środków finansowych? Czy to długotrwałe nierozwiązane problemy finansowe? Spójrz prawdzie w oczy, oceń swoją sytuację obiektywnie i podejmij niezbędne kroki, aby ją zmienić.
Wciąż martwisz się o pieniądze
Pieniądze są niestety jednym z głównym stresorów w życiu człowieka. W obecnym systemie ekonomicznym panującym na świecie, w praktyce, są niemal tak istotne dla przetrwania jak powietrze czy woda. Dlatego zupełnie normalnym jest przejmować się tym, czy ich nam wystarczy i tym jak je pozyskiwać. Nieustanny strach i myślenie o pieniądzach nie jest jednak przejawem zdrowego podejścia do finansów. Tak jak na co dzień raczej nie martwimy się o to, czy zabraknie nam wody lub powietrza, tak nie ma sensu każdego dnia przejmować się kwestią pieniędzy. Powinniśmy zrozumieć, że są one jedynie nośnikiem wartości, a rozsądne wymienianie tej wartości pozwalać nam żyć w świecie zgodnie z naszymi potrzebami i upodobaniami. Paradoksalnie, zaprzestanie nadmiernej troski o pieniądze, może uwolnić w nas potencjał do kreatywnych rozwiązań, które pomogą nam w zwiększeniu przepływu wartości w naszym życiu, także w postaci większego przepływu pieniędzy i gromadzenia środków.
Zamiast wciąż martwić się o brak wystarczającej liczby pieniędzy, raczej zastanów się, jak sprawić, aby Twoja obecna sytuacja finansowa poprawiła się, a także aby już zgromadzone środki generowały dalsze. Właśnie takim rozwiązaniem może być regularne inwestowanie, na które wcale nie potrzebujesz milionów złotych, a jedynie parę set złotych miesięcznie (W Portu możesz inwestować już od 100 złotych) – które z czasem może przynieść dodatkowe zyski dzięki efektowi odsetek składanych. Wystarczy zarejestrować się na Portu, a my przygotujemy dla Ciebie portfel idealnie dopasowany do Twoich potrzeb inwestycyjnych.
Nie wystarcza Ci to co masz
Nie ma nic złego w posiadaniu ambicji. Jednak nieustanne dążenie do posiadania coraz większej ilości pieniędzy i przedmiotów nie jest przejawem zdrowego stosunku do pieniędzy. Jak wiadomo, w miarę jedzenia apetyt rośnie. Jeśli nie jesteś gotowy cieszyć się z tego, co już masz i na co obecnie możesz sobie pozwolić, fakt, iż będziesz posiadał więcej pieniędzy zapewne tego nie zmieni. Zadowolenie z tego co już posiadasz świadczy o tym, że naprawdę dostrzegasz wartość, która Cię otacza, a to świadczy o zdrowym podejściu do pieniędzy.
Zalecenie na zakończenie:
Bądź cierpliwy, działaj rozważnie, nie ulegaj emocjom i bądź realistą.
—————————————————————–
Na co zwrócić uwagę po przeczytaniu artykułu?
– Niniejszy artykuł nie jest rekomendacją inwestycyjną.
– Historyczne wyniki inwestycji nigdy nie są gwarancją przyszłych zysków.
– Inwestycje na rynkach kapitałowych są zawsze ryzykowne.
– Portu nie gwarantuje osiągnięcia zysków z inwestycji.
– Nie jesteś pewien, jaki profil ryzyka jest dla Ciebie odpowiedni? Wypełnij naszą ankietę inwestycyjną, by to sprawdzić
