Ostatnio rynkom nie wiedzie się tak dobrze jak to bywało w niedalekiej przeszłości a wielkie gospodarki (USA, Europa) szykują się nawet na recesję i wzrost bezrobocia. Kiedy sytuacja się odmieni? Co czeka nas w przyszłości? Na początku chcielibyśmy zaznaczyć, że ani my, ani nikt inny nie posiada kryształowej kuli, a w tej niepewności ciężko przewidzieć cokolwiek z pewnością. Można jednak rozejrzeć się w poszukiwaniu pozytywnych sygnałów i poszukać interesujących paraleli historycznych.

Podsumowanie obecnych wydarzeń

Inflacja za oceanem w ciągu 2022 roku wyraźnie wzrosła, podobnie jak w Unii Europejskiej, gdzie także sięga niewygodnych poziomów. W UE w styczniu tego roku inflacja wynosiła jeszcze 5,6%, a w maju już 8,8%, by w październiku przekroczyć dwucyfrowe wartości i sięgnąć 11,5%. Europejski Bank Centralny z początku nie reagował zbytnio na rosnącą inflację w obawie przed wzrostem cen obligacji południowych krajów UE i problemów finansowych w jakie mogłoby to ich wpędzić. EBC musiał jednak w końcu zwiększyć stopy procentowe, aby rozpocząć walkę z inflacją. Jak dotychczas, Europie udaje się unikać dramatycznych skutków gospodarczych wysokiej inflacji, ale międzyroczny wzrost PKB w 3 kwartale zwolnił na 2,1% (UE), 2,4% (strefa euro), z 4,3% w ubiegłym roku. Na drugą stronę bezrobocie osiągnęło rekordowo niski poziom 6,5% (Polska 2,6%) pomimo spowolniającej gospodarki.

Inflacja w USA w styczniu wynosiła 7,5%, a w maju osiągnęła szczyt na poziomie 8,6% i obecnie pomału wycofuje się osiągając poziom 7,7%. Fed reagował stosunkowo szybko na zmieniająca się sytuację i wygląda na to, że jak dotychczas ma inflację pod kontrolą. Pierwsza podwyżka stóp procentowych pojawiła się na przełomie lutego i marca i od tamtej pory Fed nie przestaje ich podwyższać zgodnie z przewidywaniami analityków. USA może sobie na to pozwolić, ponieważ PKB wzrosło w 3 kwartale o 2,9%, jest to więcej niż rynek oczekiwał, swoją rolę odegrał także bezpiecznie niski poziom bezrobocia.

Perspektywa krótkoterminowa

Z makroekonomicznego punktu widzenia Stany Zjednoczone i Europę czeka kontynuacja podwyżek stóp procentowych. Spowoduje to zahamowanie światowej gospodarki, która jednak ma szansę na uniknięcie recesji. Najnowsze prognozy mówią o tym, że recesji mogą wywinąć się nawet Stany Zjednoczone, choć prognozy nie są aż tak optymistyczne, jeśli chodzi o Unię Europejską. Na razie nie wiemy, jak ciężka będzie recesja i ile będzie trwać, ale z każdym następnym podniesieniem stóp procentowych staje się to coraz bardziej prawdopodobne.

Recesję może spowodować mniejsza skłonność wydawania pieniędzy u konsumentów, co wpłynie na mniejsze zyski osiągane przez firmy, które już teraz znacznie ograniczyły wydatki na nowe inwestycje i marketing. Ze względu na wysokość stóp procentowych dochodzą do tego jeszcze drogie kredyty, co wszystko razem wyhamowuje gospodarkę. W tym momencie, w cenach papierów wartościowych widać już tę prognozowaną, ale wciąż hipotetyczną recesję, dlatego, gdyby do niej faktycznie doszło, nie musiałoby to oznaczać wysokich spadków na rynkach.

Według prognoz OECD w strefie euro stopy procentowe zostaną podwyższone jeszcze kilka razy na początku przyszłego roku, nawet do 4%. Następnie przewiduje się, że stopy procentowe zostaną utrzymane na stałym poziomie przez dłuższy czas, aby inflacja mogła zejść do pożądanego poziomu 2%. Problemem pozostaje fakt, że szacowana inflacja na przyszły rok to 6%, czyli daleko od oczekiwanych 2%.

Podobny rozwój sytuacji jest także spodziewany w USA. OECD przewiduje, że stopy procentowe osiągną swoje maksimum na poziomie 4,5%, aczkolwiek na podstawie konsensusu analityków ze Stanów Zjednoczonych będą w połowie przyszłego roku kształtować się na poziomie pomiędzy 4,75%, a 5,50%. Ci sami analitycy przewidują, że Fed będzie podwyższać stopy procentowe przez cały przyszły rok.

Perspektywy długoterminowe – poprawa sytuacji

Co stanie się dalej pokaże rozwój tempa inflacji. Obecnie wygląda na to, że stopy procentowe pozostaną wysokie w przeciągu całego następnego roku. Co wcale nie oznacza, że rynek akcji nie mógłby osiągać wzrostów, jednak to, co może go zatrzymać, to wszystkie ewentualne odchylenia od tej prognozy.

Dobrą wiadomością jest, że inflacja w USA jest pod kontrolą. W październiku wynosiła 7,7% zwalniając tempo w porównaniu ze wrześniowymi 8,2%. Zaskoczyło to analityków, którzy oczekiwali raczej wzrostu cen towarów o 7,9%, ale zwróciło także uwagę inwestorów. Oznaki tego, że inflacja w USA mogłaby kontynuować trend spadkowy wywołują optymizm, a także nadzieję, że Fed będzie podwyższać stopy procentowe wolniej i wcześniej przestanie regulować gospodarkę w ten sposób. Oznaczałoby to jedynie lekkie spowolnienie gospodarcze i prawdopodobnie skutkowałoby wcześniejszym ożywieniem.

W Unii Europejskiej sytuacja jest bardziej napięta i złożona. Głównym powodem jest uzależnienie od rosyjskich surowców energetycznych. W porównaniu z USA jest to duża niekorzyść, ponieważ wzrost cen europejskich akcji w dużej mierze zależy od dostępu do taniej energii. Mimo, że interwencje różnych państw europejskich ustalających limity cenowe wydają się z pozoru akceptowalnym rozwiązaniem to jednak zakłóca to płynność rynku i może spowodować dalsze problemy w przyszłości. Dlatego istnieje duża dawka niepewności, co do nabywania europejskich akcji przez inwestorów, nawet jeśli są bardziej przecenione niż te amerykańskie. Nie oznacza to jednak, że nie widać światełka w tunelu, raport Eurostatu o inflacji w strefie euro wskazuje na spadek jej tempa z 10,6% na 10% w listopadzie, co zaskakuje inwestorów i analityków.

Kiedy sytuacja faktycznie może się zmienić?

Po długiej serii negatywnych wieści pomału docierają do nas dobre wiadomości, choć to wciąż za mało by odmienić sytuację. Zatem, kiedy możemy oczekiwać zmiany sytuacji?

Historia wskazuje, że akcje po spadkach rosną ponownie. Pojawia się pytanie, jak długo zmiana tego trendu będzie trwać w obecnej sytuacji. Analitycy firmy Guggenheim Partners, którzy śledzą rynki od 1945 roku, wskazują, że jeśli rynek zaliczy spadek o 10-20%, powrót do poziomów sprzed spadków zajmie 4 miesiące. Jednak średni spadek trwa również około 4 miesięcy, które w tym roku nawet przekroczyliśmy i całkiem możliwe, że w czasie krótszym niż 4 miesiące możemy wrócić do wartości z końca ubiegłego roku.

Mimo problemów, sytuacja finansowa firm jest wciąż relatywnie dobra. W USA i UE to raczej konsumenci zaczynają oszczędzać, ale nie aż tak, jak się na początku wydawało. Jeśli więc uda się pokonać inflację przy jedynie łagodnej recesji, będziemy mogli oczekiwać wzrostu wartości cen akcji. Przyczyną do pozostawania ostrożnym w związku z tymi optymistycznymi prognozami jest nieoczywista sytuacja gospodarcza w Chinach – drugiej największej gospodarce świata. Chińczycy borykają się obecnie ze społecznymi, geopolitycznymi i ekonomicznymi problemami.

Rozsądną metodą, jak skorzystać na obecnej sytuacji mogłoby okazać się regularne inwestowanie pasywne, które w większości przypadków przynosi inwestorom długoterminowo lepszą stopę zwrotu niż inwestowanie aktywne.

—————————————————————–

Na co zwrócić uwagę po przeczytaniu tego artykułu?

– Artykuł nie jest rekomendacją inwestycyjną.

– Historyczne wyniki inwestycji nigdy nie są gwarancją przyszłych zwrotów.

– Inwestycje na rynkach kapitałowych są zawsze ryzykowne.

– Portu nie gwarantuje osiągnięcia zysków z inwestycji na rynkach kapitałowych.

– Nie jesteś pewien, jaki profil ryzyka jest dla Ciebie odpowiedni lub czy np. inwestowanie tematyczne jest dla Ciebie? Wypełnij naszą ankietę inwestycyjną, by to sprawdzić