#03 – Specjalna operacja podwodna

Wrzesień nigdy nie był zbyt łaskawy dla inwestorów, statystycznie na przykład amerykańskie akcje tracą w tym miesiącu zazwyczaj 1%. Ale ten wrzesień był szczególnie bolesny i to nie tylko dla amerykańskich akcji. Indeks S&P 500 stracił blisko 10% – najgorszy wrzesień od 2002 roku, paneuropejski Euro Stoxx 50 spadł o blisko 6%, chiński SSE Composite stracił 5%, a japoński Nikkei 225 ponad 6%.

W Stanach Zjednoczonych i Europie powodem jest inflacja, która albo zwalnia powoli (USA), albo wciąż rośnie (Europa), a banki centralne dają jasno do zrozumienia, że podniosą stopy procentowe, aby pieniądze były droższe. W Chinach głównym powodem jest niekończąca się pandemia COVID-19. Również z powodu chińskiej polityki zerowej tolerancji, w której Chiny zamykają całe miasta z powodu kilku przypadków choroby, a Bank Światowy w zeszłym tygodniu obniżył prognozę wzrostu PKB dla tej azjatyckiej potęgi.

Nasz WIG również spadł w zeszłym miesiącu, podobnie jak inne indeksy w Europie, tracąc ponad 5%. Inflacja w naszym kraju według szybkiego szacunku GUS wzrosła we wrześniu do 17,2%, mimo tego RPP na październikowym posiedzeniu postanowiła pozostawić stopy bez zmian, stopa referencyjna wynosi nadal 6,75%. Co ciekawe, z państw Grupy Wyszehradzkiej najniższą inflację ma Słowacja, która jako jedyna nie posiada własnej waluty. Otworzyło to debatę wśród naszych sąsiadów w Republice Czeskiej na temat przyjęcia euro, czego być może chciałyby większość przedsiębiorstw, ale duża część obywateli nadal jest temu przeciwna.

Rury eksplodowały. Gazociągi Nord Stream 1 i 2 miały nieprzyjemny “wypadek”. Ktoś postanowił pozwolić im eksplodować w wielu miejscach, a gaz z Rosji już płynie do Europy przede wszystkim przez Ukrainę. Nie pozwalamy sobie na teorie spiskowe, ale teoretycznie Rosja (eskalacja kryzysu w UE), Ukraina (cały gaz przejdzie przez jej terytorium) i Stany Zjednoczone (operacja false flag mająca na celu oczernienie Rosji i uniemożliwienie Niemcom zawarcia porozumienia z Kremlem) mogą skorzystać na takim ataku.

Najciekawsze w całej tej historii jest to, że cena europejskiego gazu praktycznie na to nie zareagowała, czy Europa będzie w stanie pozyskać wystarczającą ilość gazu z innych źródeł? Mamy nadzieję, że tak. Ta zima ma być ciężka ze względu na przedwczesne pojawienie się wiru polarnego. To nieprzyjemne, cokolwiek to znaczy.

Rozwój cen gazu od początku 2022 r.

Porsche wzbudza zainteresowanie. IPO niemieckiego producenta samochodów odniosło wielki sukces, a akcje były sprzedawane po 82,5 euro za sztukę, czyli po cenie najwyższej z pułapu wyznaczonego na początku września. To wycenia Porsche na 75 miliardów euro. Zebrane pieniądze zostaną zainwestowane głównie w elektryfikację VW. Akcje zwykłe VW straciły prawie 10% swojej wartości w dniu IPO, ale cena akcji uprzywilejowanych również spadła.

Panika w gospodarce rozwijającej się. W Wielkiej Brytanii zdecydowano się na ogromne obniżki podatków, a przerażeni inwestorzy sprzedawali brytyjskie aktywa tak szybko i masowo, że kurs funta do dolara osiągnął najniższy poziom w historii. Zmienność własnej waluty jest typowym objawem krajów rozwijających się, przez co ekonomiści zaczęli tak nazywać Wielką Brytanię. Bank Anglii powstrzymał kryzys interwencjami, które według niego będą “tak duże, jak to konieczne”.

Od weganina do kanibala. Dyrektor generalny Beyond Meat, firmy produkującej substytuty mięsa, został zawieszony po odgryzieniu kawałka nosa innemu mężczyźnie w kłótni. Akcje wegańskiej firmy odpowiedziały 10% wzrostem. Nie chcemy nikomu niczego sugerować, ale dla dyrektorów spółek notowanych na giełdzie może się to okazać skutecznym sposobem na podnoszenie cen akcji ich firm.

Strategiczne rezerwy ropy naftowej w USA zanikają. W odpowiedzi na wysokie ceny ropy USA zdecydowały się ostatnio na rozwiązanie swoich rezerw strategicznych, co uspokoiło cenę na (naprawdę niewielką) chwilę. Z tego powodu Stany Zjednoczone mają najmniej ropy naftowej w swoich zbiornikach od 1984 roku.

Koniec kredytów hipotecznych? Wysokie oprocentowanie jest szczególnie bolesne dla osób z kredytami hipotecznymi oraz dla osób, które chcą taki kredyt dopiero zaciągnąć. Wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe spadła o prawie 70% w porównaniu z zeszłym rokiem, jeśli inflacja nadal będzie rosnąć, a bank centralny w dalszym ciągu podnosić stopy, popyt będzie prawdopodobnie nadal spadał.

Złoty najsłabszy w historii. Krajowa waluta przebiła granicę 5 zł za dolara i jest historycznie najsłabsza w stosunku do waluty amerykańskiej. Złoty osłabił się jednak także do franka szwajcarskiego czy euro, głównie ze względu na rosnącą awersję do ryzyka. Dolar i frank są postrzegane jako bezpieczne przystanie w tych trudnych czasach.

Plan opodatkowania zysków spółek, nie tylko energetycznych. Duże wsparcie dla gospodarstw domowych, które będzie potrzebne ze względu na wysokie ceny energii, musi być w jakiś sposób sfinansowane. W związku z tym rząd wymyślił 50% Windfall tax, który jest podatkiem od nadzwyczajnych zysków, objąć on ma nie tylko spółki energetyczne, które od dwóch kwartałów notują duże zyski, ale i wszystkie przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 osób. Propozycja tej nowej daniny nie wywołała optymizmu wśród inwestorów giełdowych.

Klienci Getin bank mogą spać spokojnie. Przymusowa restrukturyzacja banku Getin Noble jest pod batutą Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Ten ostatni zobowiązał się wraz z ośmioma bankami komercyjnymi przejąć większość problematycznych aktywów tego banku, zatem wszyscy depozytariusze mogą spać spokojnie, co innego jego akcjonariusze czy też właściciele jego obligacji – pozostaną oni z niczym. Getin de facto na tym się kończy.

Baltic Pipe otwarty. Musimy odciąć się od rosyjskiego gazu, a nowy gazociąg, który prowadzi z Norwegii przez Danię do Polski, to umożliwi. Jego budowa rozpoczęła się na długo przed rosyjską inwazją, a w pełni uruchomiony zostanie już 1 listopada. Miejmy nadzieję, że nie wybuchnie przez przypadek.

Kanał otwarty. Do niedawna statki pływające do Zalewu Wiślanego musiały przepływać cieśniną na wodach rosyjskich w pobliżu Kaliningradu. Jednak wraz z nowym kanałem otwiera się inna ścieżka. Korzyści ekonomiczne płynące z tego przedsięwzięcia są dla niektórych sporne, ale prezydent Duda podkreślił przede wszystkim nowo zyskaną niezależność Polski od rosyjskich decyzji.

Miłego miesiąca!