Amazon zaczynał jako księgarnia internetowa, a dziś jest jednym z największych gigantów technologicznych i handlowych na świecie. To czwarta najwyżej wyceniana spółka giełdowa i drugi największy pracodawca, zatrudniający ponad 1,55 miliona osób.
Firmę założył w 1994 roku Jeff Bezos, który dostrzegł potencjał w rozwijającym się internecie. Jego strategia była prosta – każdy zaoszczędzony dolar reinwestować w rozwój firmy, nawet kosztem krótkoterminowych zysków. Krytykowany przez inwestorów za brak natychmiastowej rentowności, okazał się wizjonerem.
Z czasem Amazon rozwinął działalność daleko poza e-commerce. Dziś działa w streamingu, reklamie, zdrowiu, płatnościach, mediach, elektronice, sztucznej inteligencji i chmurze obliczeniowej.
W 2024 roku firma osiągnęła przychody na poziomie 638 miliardów dolarów, co oznacza wzrost o 11% rok do roku. Od debiutu giełdowego akcje Amazona wzrosły o ponad 245 000%. Mimo tak ogromnej skali, spółka wciąż dynamicznie inwestuje i poszerza swoją działalność.
Model biznesowy
Amazon jest jedną z niewielu firm na świecie, które posiadają tak szeroko zdywersyfikowane źródła przychodów. Jego działalność można podzielić na następujące kluczowe segment
- Sklepy internetowe
- Usługi dla sprzedawców zewnętrznych
- Reklamy
- Tradycyjne sklepy
- Prime (usługi subskrypcyjne)
- Amazon Web Services (AWS)
- Inne
Sklepy internetowe i usługi dla sprzedawców zewnętrznych
Sklepy internetowe wciąż tworzą główną część przychodów spółki – w 2024 roku tylko ten segment wypracował 247 miliardów dolarów, co stanowiło 38,7% całości przychodów. W tym segmencie Amazon samodzielnie sprzedaje i wysyła produkty, działając jak tradycyjny detalista. Obejmuje on sprzedaż towarów, których Amazon jest właścicielem – firma kupuje je od producentów lub dostawców, a następnie sprzedaje je klientom.
Segment usług dla sprzedawców zewnętrznych wygenerował w 2024 roku 156,2 miliardów dolarów sprzedaży, co stanowiło 24,5% całkowitych przychodów Amazona. To jeden z kluczowych filarów działalności firmy, obejmujący prowizje pobierane od sprzedaży, opłaty za magazynowanie, obsługę logistyczną oraz usługi dodatkowe dla sprzedawców korzystających z platformy Amazon.
Amazon.com, który jest centralnym punktem tych segmentów, wyprzedził całą swoją konkurencję, między innymi eBay. Amazon początkowo działał głównie w modelu 1P, w którym samodzielnie sprzedawał i dystrybuował produkty. Z czasem firma zaczęła rozwijać model 3P, umożliwiając zewnętrznym sprzedawcom sprzedaż na swojej platformie. Obecnie Amazon działa w modelu mieszanym, łącząc 1P (First-Party Seller) i 3P (Third-Party Seller):
- 1P oznacza, że firma jest właścicielem sprzedawanych towarów i samodzielnie odpowiada za ich dystrybucję, co pozwala na większą kontrolę nad cenami i logistyką.
- 3P oznacza, że firma zapewnia jedynie platformę dla innych sprzedawców, którzy mogą sprzedawać swoje produkty klientom końcowym. W tym modelu Amazon pobiera prowizję od sprzedaży, ale nie jest właścicielem towarów.
Dla porównania, eBay działa wyłącznie w modelu 3P, nie posiadając własnych towarów na sprzedaż. eBay jest pośrednikiem między sprzedawcami a kupującymi, pobierając opłaty za wystawianie ofert oraz prowizje od sprzedaży. Model ten oznacza mniejsze koszty operacyjne, ale także brak pełnej kontroli nad jakością i cenami produktów.
Według danych z czerwca 2022 roku, Amazon odpowiadał za 37,8% rynku sprzedaży online w USA, co czyniło go największym detalistą internetowym w kraju. W tym samym okresie Walmart posiadał 6,3% udziału w rynku e-commerce w USA, podczas gdy eBay miał 3,5% udziału.
Reklama
Amazon to nie tylko sprzedaż internetowa – reklama staje się coraz ważniejszą częścią jego biznesu. W 2024 roku przychody Amazona z reklam wyniosły 56,2 miliardów dolarów, co stanowi 8,8% całkowitych przychodów spółki. To sprawia, że Amazon jest trzecim największym graczem na rynku reklamy internetowej w USA, tuż za Alphabet (Google) i Meta (Facebook), do których sukcesywnie się zbliża.
Model reklamowy Amazona opiera się na ogromnej bazie użytkowników i precyzyjnych danych zakupowych. Reklamodawcy mogą płacić za sponsorowane produkty, które pojawiają się wyżej w wynikach wyszukiwania, co zwiększa ich widoczność. Poza tym Amazon oferuje kampanie reklamowe wideo, a także możliwość promowania marek na swojej platformie, korzystając z zaawansowanych narzędzi analitycznych.
Sklepy stacjonarne
Amazon od lat dominuje w handlu online, ale konsekwentnie rozwija także sieć sklepów stacjonarnych, aby lepiej obsługiwać klientów preferujących tradycyjne zakupy. Choć e-commerce stanowi już niemal 20% całej sprzedaży detalicznej, Amazon dostrzega potencjał w integracji sprzedaży online i offline.
W 2024 roku przychody ze sklepów stacjonarnych wyniosły 21,2 miliardów dolarów, co stanowiło 3,3% całkowitych przychodów Amazona. Firma prowadzi obecnie 618 sklepów w Ameryce Północnej i 27 na rynkach międzynarodowych.
Eksperymenty z formatami sklepów
Amazon nadal testuje różne modele sprzedaży fizycznej. Amazon Go, czyli sklepy bez kas, wciąż funkcjonuje, ale ich rozwój spowolnił – na koniec 2024 roku działało 17 lokalizacji, a część z nich została zamknięta.
Amazon Fresh, sieć sklepów spożywczych, liczy ponad 60 placówek i testuje różne rozwiązania technologiczne. W wybranych lokalizacjach Amazon zrezygnował z systemu Just Walk Out, który pozwalał klientom wejść do sklepu, wziąć produkty z półek i po prostu wyjść – bez skanowania i płacenia przy kasie. Kamery i czujniki rozpoznawały, co klient zabrał, a opłata była pobierana automatycznie z konta Amazon. Amazon zastępuje ten system rozwiązaniem Dash Cart – inteligentnym wózkiem zakupowym. Klient skanuje produkty, wkładając je do koszyka, a na końcu płaci bez potrzeby stania w kolejce.
Największym sukcesem Amazona w handlu stacjonarnym pozostaje Whole Foods Market, przejęte w 2017 roku za 13,7 miliardów dolarów. Sieć liczy obecnie ponad 535 sklepów w USA, Kanadzie i Wielkiej Brytanii i odgrywa kluczową rolę w strategii firmy.
Z kolei Amazon Style, eksperymentalny format sklepu odzieżowego, nie odniósł większego sukcesu – firma ograniczyła jego ekspansję, a przyszłość tego konceptu jest niepewna.
W styczniu 2025 roku Jason Buechel, CEO Whole Foods Market, objął nadzór nad wszystkimi inicjatywami spożywczymi Amazona, co sugeruje dalsze zmiany w strategii sprzedaży stacjonarnej. Amazon nadal szuka optymalnego modelu, który pozwoli mu lepiej połączyć handel online i fizyczny.
Subskrypcje – Prime
Amazon od lat wygrywa z konkurencją dzięki koncentracji na kliencie, czego najlepszym przykładem jest Amazon Prime – usługa premium oferująca szeroki wachlarz korzyści. W 2024 roku przychody z subskrypcji wyniosły 44,4 miliardów dolarów, stanowiąc 7% całkowitych przychodów Amazona.
Subskrybenci Prime, za 14,99 USD miesięcznie, otrzymują:
- Darmową dostawę tego samego lub następnego dnia na miliony produktów.
- Zniżki na produkty w Whole Foods Market i Amazon Fresh.
- Dostęp do Prime Video, Amazon Music, Prime Gaming i Prime Reading.
- Zniżki na leki w ponad 60 000 aptek, w tym Amazon Pharmacy, Walgreens i CVS.
- Przechowywanie zdjęć w chmurze Amazon.
- Roczny abonament na dostawy Grubhub+.
Amazon Prime jest dostępny w 25 krajach, w tym w Polsce. Liczba subskrybentów przekroczyła już 220 milionów, a 65% amerykańskich gospodarstw domowych posiada abonament Prime.
Amazon stale rozwija ofertę Prime, inwestując w treści oryginalne na Prime Video. W 2024 roku wydatki na produkcję i licencjonowanie treści wideo oraz muzyki wyniosły 20,4 miliardów dolarów, a skumulowane koszty produkcji sięgnęły 19,6 miliardów dolarów.
Amazon Web Services (AWS)
Wisienka na torcie? Choć Amazon posiada zróżnicowany, ale zintegrowany ze sobą zestaw usług, to jednak Amazon Web Services (AWS) uważany jest za najbardziej obiecującą część biznesu. W poprzednim roku wygenerowała ona przychody w wysokości 80 miliardów dolarów (15,6% całości przychodów).
Lider na rynku usług w chmurze zapewnia przedsiębiorstwom usługi przechowywania danych, moc obliczeniową, bazy danych i inne aplikacje w chmurze. AWS oferuje mnóstwo różnych narzędzi i rozwiązań dla przedsiębiorstw i twórców oprogramowania, korzystając z centrów danych aż w 190 krajach. W dobie cyfryzacji i przejścia firm od licencjonowanych produktów do chmury (wszystkie informacje firmowe są przechowywane w centrach danych Amazona i można uzyskać do nich dostęp w dowolnym czasie i z dowolnego urządzenia poprzez logowanie). Obecnie to AWS jest w centrum uwagi inwestorów.
Inne
Amazon to nie tylko e-commerce i chmura obliczeniowa – firma rozwija także szereg technologii i urządzeń, które umacniają jej pozycję w różnych segmentach rynku.
Jednym z flagowych produktów Amazona pozostaje Alexa, inteligentny asystent głosowy oparty na sztucznej inteligencji. Alexa umożliwia sterowanie urządzeniami domowymi, odtwarzanie muzyki, zarządzanie kalendarzem i wiele więcej. W 2024 roku Amazon wprowadził Alexa+, bardziej zaawansowaną wersję asystenta, dostępną bez dodatkowych opłat dla subskrybentów Prime, natomiast dla pozostałych użytkowników jej koszt wynosi 19,99 USD miesięcznie.
Amazon rozwija także segment inteligentnego domu, oferując produkty Ring, obejmujące dzwonki do drzwi z kamerami, inteligentne zamki, systemy alarmowe oraz monitoring wideo. Ekosystem Ring jest ściśle zintegrowany z Alexą, co pozwala użytkownikom na sterowanie urządzeniami za pomocą głosu.
W 2024 roku Amazon nadal inwestował w robotyzację magazynów, wdrażając autonomiczne systemy, takie jak Proteus, który transportuje paczki w centrach logistycznych, oraz Sequoia, nowoczesny system sortowania przyspieszający realizację zamówień. Choć Amazon podkreśla, że roboty mają zwiększyć bezpieczeństwo pracy, ich rozwój budzi pytania o przyszłość zatrudnienia w centrach dystrybucyjnych.
W sektorze multimediów Amazon odnosi sukcesy dzięki Fire TV, platformie streamingowej, która pozwala użytkownikom korzystać z Prime Video, Netflixa, Disney+ i innych usług VOD. Do tej pory firma sprzedała już ponad 250 milionów urządzeń Fire TV, co czyni ją jednym z liderów na rynku telewizorów i przystawek do streamingu.
Amazon rozwija również Amazon MGM Studios, inwestując w produkcję filmów i seriali na Prime Video. W 2025 roku Amazon MGM Studios przejęło kontrolę nad franczyzą Jamesa Bonda, kończąc dekady nadzoru ze strony rodziny Broccoli. To otwiera firmie drzwi do dalszego rozwijania marki Bonda i produkcji nowych filmów, co może zwiększyć jej wpływy z segmentu rozrywki.
Firma posiada także udziały w różnych spółkach technologicznych, m.in.:
- 17% udziałów w producencie samochodów elektrycznych Rivian,
- 11,5% udziałów w brytyjskiej platformie dostaw jedzenia Deliveroo,
- udziały w spółce wodorowej Plug Power, choć ich wartość została w ostatnim czasie zmniejszona.
Jak obecnie radzi sobie Amazon?
Amazon znacząco poprawił swoją sytuację finansową po trudnym 2022 roku. Po okresie spadków zysków i problemów związanych z nadmiernymi inwestycjami w logistykę, firma skutecznie dostosowała swoją strategię i odnotowała solidne wyniki finansowe w 2024 roku.
W 2024 roku przychody Amazona wzrosły o 11% do 637,9 miliardów dolarów, co oznacza powrót na ścieżkę stabilnego wzrostu. Każdy segment działalności firmy zanotował wzrost:
- Sprzedaż w Ameryce Północnej wzrosła o 10% do 387,5 miliardów dolarów.
- Sprzedaż międzynarodowa wzrosła o 9% do 142,9 miliardów dolarów.
- Amazon Web Services (AWS) zanotował wzrost o 19% do 107,6 miliardów dolarów i pozostaje najbardziej rentowną częścią firmy
Zysk i marże na rekordowym poziomie
Jednym z najważniejszych osiągnięć Amazona w 2024 roku był wzrost zysków operacyjnych o 86%, które osiągnęły 68,6 miliardów dolarów. Wzrosła także rentowność:
- Zysk operacyjny AWS wyniósł 39,8 miliardów dolarów, co oznacza wzrost o 61% rok do roku.
- Segment Ameryki Północnej wygenerował 25 miliardów dolarów zysku operacyjnego (wzrost o 68%).
- Segment międzynarodowy osiągnął 3,8 miliarda dolarów zysku operacyjnego, podczas gdy w 2023 roku notował stratę 2,7 miliarda dolarów
Amazon z sukcesem wdrożył strategię optymalizacji kosztów, redukując nadmiarową infrastrukturę logistyczną i poprawiając efektywność operacyjną. Wzrost liczby dostaw realizowanych w ten sam dzień oraz rozszerzenie usług subskrypcyjnych pomogły w zwiększeniu przychodów i lojalności klientów.
Firma poprawiła również swoją płynność finansową – wolne przepływy pieniężne wzrosły do 38,2 miliardów dolarów, co oznacza wyraźny postęp w stosunku do wcześniejszych lat.
W ostatnich latach kurs akcji Amazona wykazywał dynamiczny wzrost, osiągając rekordowe poziomy w latach 2020-2021, napędzany boomem e-commerce i rosnącym znaczeniem AWS. Po gwałtownym spadku w 2022 roku, spowodowanym spowolnieniem gospodarczym i obawami o inflację, akcje ponownie zaczęły rosnąć, osiągając nowe szczyty w 2024 i 2025 roku.
Przewagi konkurencyjne
Amazon posiada szereg silnych przewag konkurencyjnych, które pozwalają mu utrzymywać dominującą pozycję na rynku. Jego przychody są mocno zdywersyfikowane – zarówno pod względem geograficznym, jak i pod kątem oferowanych produktów i usług. Spółka utrzymuje stabilną sytuację finansową i zdolność do dostosowywania się do zmieniających się warunków rynkowych, co potwierdzają solidne wyniki finansowe za 2024 rok
Amazon posiada gigantyczne ilości danych o użytkownikach, które umożliwiają mu skuteczne kierowanie reklam, personalizację ofert oraz wprowadzanie nowych produktów. Firma nieustannie doskonali swoje algorytmy AI i uczenia maszynowego, które wzmacniają jej przewagę w dziedzinie analizy danych i sztucznej inteligencji.
Amazon Prime pozostaje jednym z najmocniejszych filarów działalności firmy. Subskrypcja zapewnia darmową dostawę, dostęp do treści cyfrowych (Prime Video, Prime Music), a także liczne zniżki i usługi dodatkowe. Liczba członków Amazon Prime nadal rośnie, a w 2024 roku firma dostarczyła o 65% więcej paczek w ten sam dzień lub następnego dnia w porównaniu do 2023 roku, co pokazuje efektywność jej logistyki.
AWS stale rozwija swoje usługi w zakresie chmury i sztucznej inteligencji, wprowadzając nowe układy AI Trainium2, które oferują lepszą wydajność przy niższych kosztach.
Amazon wciąż pozostaje jednym z najbardziej innowacyjnych i wszechstronnych gigantów technologicznych na świecie. Dzięki dominacji w sektorze chmury (AWS), rosnącej roli w reklamie cyfrowej, lojalności klientów Amazon Prime oraz ciągłej automatyzacji i ekspansji, firma jest dobrze przygotowana na przyszłe wyzwania i kolejne lata wzrostu.
Ryzyko
Amazon, jak każda duża firma, mierzy się z wyzwaniami, które mogą wpłynąć na jego przyszłe wyniki i wartość akcji. Główne ryzyka to spowolnienie wzrostu, rosnąca konkurencja, regulacje antymonopolowe oraz presja kosztowa.
Po dynamicznym wzroście w czasie pandemii tempo ekspansji e-commerce spowalnia, a konkurenci tacy jak Walmart, Costco i Target skutecznie rozwijają własne platformy online. Amazon musi inwestować w innowacje i lojalność klientów, aby utrzymać przewagę. Dodatkowo firma ograniczyła rozwój sklepów stacjonarnych, wstrzymując otwieranie nowych lokalizacji Amazon Fresh i Amazon Go, ponieważ segment ten nadal nie osiągnął rentowności.
Regulacje antymonopolowe to kolejne istotne zagrożenie. W USA Amazon jest w trakcie postępowania Federalnej Komisji Handlu (FTC), która zarzuca mu nadużywanie pozycji rynkowej. Podobne regulacje wprowadzane są w Unii Europejskiej
Presja kosztowa wymusiła kolejne zwolnienia w działach Alexa, AWS i Amazon Devices. Spółka mierzy się też z wpływem kursów walut i globalnej inflacji, które mogą ograniczać wzrost przychodów.
Zmiany makroekonomiczne i kursy walut również stanowią wyzwanie. Wpływ inflacji i wahań dolara w 2024 roku obniżył wyniki finansowe, a prognozy na 2025 rok zakładają dalsze negatywne skutki niestabilnej sytuacji gospodarczej
Podsumowanie
Amazon to globalny lider, który nieustannie poszerza swoje wpływy w handlu, chmurze i reklamie. Choć rosnąca konkurencja i regulacje stawiają przed nim wyzwania, firma konsekwentnie inwestuje w nowe technologie i optymalizację operacyjną. Jeśli utrzyma tempo innowacji, jego dominacja na rynku pozostanie niezagrożona. Jeśli interesujesz się rynkiem giełdowym, akcje Amazona są dostępne również w ramach własnych strategii na Portu.
—————————————————————–
Na co zwrócić uwagę po przeczytaniu tego artykułu?
– Artykuł nie jest rekomendacją inwestycyjną.
– Historyczne wyniki inwestycji nigdy nie są gwarancją przyszłych zwrotów.
– Inwestycje na rynkach kapitałowych są zawsze ryzykowne.
– Portu nie gwarantuje osiągnięcia zysków z inwestycji na rynkach kapitałowych.
– Nie jesteś pewien, jaki profil ryzyka jest dla Ciebie odpowiedni lub czy np. inwestowanie tematyczne jest dla Ciebie? Wypełnij naszą ankietę inwestycyjną, by to sprawdzić.
